A: Vorrei portare qualche souvenir ai miei amici! B: Nessun problema! Ora siamo in via Manno, proseguendo sino a via Garibaldi troviamo ben 2 km di negozi, ideali per il nostro shopping. A: Entriamo in questo negozio! A/B: Buongiorno! Commessa: Buongiorno, posso aiutarvi? A: Sì grazie. Vorrei sapere quanto costa questo cestino. Commessa: Questo cestino è un oggetto tipico della Sardegna, è fatto a mano. Viene 25 euro. A: Va bene, lo compro, mi piace molto. Ecco i soldi. Commessa: Grazie mille, arrivederci! A/B: Grazie a lei, arrivederci!
Իտալիայում Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի վերջին օրը, 1945
1 մայիսի
Գարնան ու աշխատանքի տոն
Festa dei Lavoratori
2 հունիսի
Հանրապետության հռչակման օր
Festa della Repubblica
Իտալիայի Հանրապետության հռչակում, 1946
15 օգոստոսի
Ֆեռագոստո
Assunzione կամ Ferragosto
1 նոյեմբերի
Բոլոր սրբերի օր
Ognissanti կամ Tutti i santi
8 դեկտեմբերի
Կույս Մարիամի անարատ հղիություն
Immacolata Concezione (կամ Immacolata)
25 դեկտեմբերի
Սուրբ Ծնունդ
Natale
26 դեկտեմբերի
Սուրբ Ստեֆանի օր
Santo Stefano
Բացի նշվածներից՝ Իտալիայի քաղաքներից շատերում նշվում է բնակավայրի հովանավոր սրբի տոնը, օրինակ՝ Հռոմում հունիսի 29-ին նշվում է Սուրբ Պետրոսի ու Սուրբ Պավելի տոնը, Միլանում դեկտեմբերի 7-ին նշվում է Սուրբ Էմբրոուզի տոնը և այլն։
Հետևյալ օրերը պետական տոներ չեն, բայց նշված են օրենքում.
Ամսաթիվ
Անվանում
Բնօրինակ անվանում
Նշումներ
7 հունվարի
Իտալիայի դրոշի օր
Festa del tricolore
Ազգային տոն է դարձել 1996 թվականի դեկտեմբերի 31-ի համար N. 671 օրենքով։
27 հունվարի
Հոլոքոստի զոհերի հիշատակի միջազգային օր
Giorno della Memoria
Ազգային օր է դարձել 2000 թվականի հուլիսի 20-ի N. 211 օրենքով։
17 մարտի
Իտալիայի միասնականության տարեդարձը
Anniversario dell’Unità d’Italia
Միայն 2011 թ.
4 նոյեմբերի
Ազգային միասնության ու զինված ուժերի օր
Giorno dell’Unità Nazionale e Festa delle Forze Armate
1918 թ. Ավստրո-Հունգարիայի դեմ տարված հաղթանակի օրը Պետական տոն էր մինչ 1976 թ.։
Non capisco – Չեմ հասկանում Non ho capito – Չհասկացա Puoi parlare più lentamente?[informale] – Կարո՞ղ ես ավելի դանդաղ խոսել Può parlare più lentamente?[formale] – Կարո՞ղ ես ավելի դանդաղ խոսել Puoi ripetere per favore?[informale] – Կարո՞ղ ես կրկնել Può ripetere per favore?[formale] – Կարո՞ղ ես կրկնել Come si dice in italiano “…” ? – Ինչպե՞ս իտալերեն ասել «…» Che cosa significa “…” ? – Ի՞նչ է նշանակում “…” Come si scrive “…” ? – Ինչպե՞ս է գրվում “…” È correto? – Ճի՞շտ է È sbagliato – Սխա՞լ է
___
Parla inglese (italiano, russo) ? – Անգլերեն (իտալերեն, ռուսերեն) խոսու՞մ եք Io (non) parlo l’italiano (il francese, l’inglese, il tedesco, lo spagnolo, il russo) – Ես (չեմ) խոսում եմ իտալերեն (ֆրանսերեն, անգլերեն, գերմաներեն, իսպաներեն, ռուսերեն) Io capisco un po’ ma non parlo – Ես մի քիչ հասկանում եմ, բայց չեմ խոսում Capisco un po’ il francese – Ես մի քիչ ֆրանսերեն եմ հասկանում Cosa c’è scritto qui? – Ի՞նչ է այստեղ գրված Come si pronuncia questa parola? – Ինչպե՞ս է արտասանվում այս բառը Cosa vuol dire questa parola? – Ի՞նչ է նշանակում այս բառը Cosa ha detto? – Ի՞նչ ասացիք Mi capisci? – Դուք հասկանու՞մ եք ինձ In bocca al lupo – Հաջողություն եմ մաղթում (Good luck) Sei un genio! – Դու հանճար ես
___
Che bello! – Ի՜նչ գեղեցիկ է Che fortuna! – Ինչպիսի՜ հաջողություն Che piacere! – Ինչպիսի՜ երջանկություն
1 -tu …sei…..alto 2 -io sono magro 3-noi siamo amici
4-loro sono stranieri 5-voi siete stanchi 6-lui `e simpatico 7-lei `e bella
fai la frase negativa e interogativa
tu non sei alto / Sei tu alto?
Avere 1—noi abiamo la bicicletta 2-voi avetei soldi 3-lui ha il biglietto 4-lei ha il cellulare. 5-ioho 20 anni 6-loro hanoo molti fratelli 7-tu hai i documenti
16 բաղաձայն են (b, c, d, f, g, h, l, m, n, p, q, r, s, t, v, z)
5՝ ձայնավոր (a, e, i, o, u)
A; a
a
B; b
bi
C; c
ci
D; d
di
E; e
e
F; f
effe
G; g
gi
H; h
acca
I; i
i
L; l
elle
M; m
emme
N; n
enne
O; o
o
P; p
pi
Q; q
qu
R; r
erre
S; s
esse
T; t
ti
U; u
u
V; v
vu / vi
Z; z
zeta
Գործնականում օգտագործվում են նաև 5 տառեր (օտարերկրյա ծագմամբ):
x — կարդում ենք ICSk —կարդում ենք cappa
w — doppia vu
y — ipsilon / i greca
j — i lunga
Եկեք ծանոթանանք մի քանի բառերի և դրանց թարգմանությանը.alba – լուսաբացbòtte – հարվածներscòpo – նպատակ, մտադրությունbambina – աղջիկdònna – կինmatita – մատիտfèsta – տոն
e, o ձայնավորների գրական արտասանությունը հանդիպում է հիմնականում Հռոմում և Տոսկանիայում: Իտալիայի մյուս մասերում, փակ և բաց o, e – ի միջև արտասանության հստակ տարբերություն հաճախ չի հնչում:
Իտալերենում կա 5 ձայնավոր և 7 հնչյուն, քանզի o և e տառերը կարող են լինել բաց ու փակ (a, e՝, e՛, i, o՝, o՛, u)
Իտալերենի այբուբենը բաղկացած է 16 բաղաձայնից և 6 ձայնավորից
Կան որոշ դժվար արտասանություններ
c + a, o, u = կարդում ենք — k (կ) — [cane – շուն, casa – տուն, cuore – սիրտ]
C + h + i = կարդում ենք — (կ) — [chiesa – եկեղեցի, chiave – բանալի]
c + i, e = կարդում ենք — (չ) — [cena – ընթրիք, cibo – սնունդ, cipolla – սոխ]
c + i, a, o = կարդում ենք — (չ) — [ciao – բարև / հաջող, cielo – երկինք]
g + a, o, u = կարդում ենք — (գ) — [gatto – կատու, guerra – պատերազմ, gusto – ճաշակ]
gh + i, e = կարդում ենք — (գ) — [Margherita]
sc + h + e, i = կարդացվում է — (սկ ) — [maschile – արական, schema – սխեմա, scherzo – կատակ, scuola – դպրոց]
gli — կարդացվում է — (լь) [moglie – կին, voglia – ցանկություն]
gn — (նь) — [bisogno – կարիք, spagnolo – իսպանացի]
s — բառասկզբում կարդացվում է (ս) — [sedia – աթոռ]
s — կարդացվում է (զ) եթե գտնվում է 2 ձայնավորի միջև — [mese – ամիս, riso – բրինձ]
s — b, d, g, l, m, n, r, v բաղաձայներից առաջ կարդացվում է (զ)
ss — կարդացվում է (ս) — [cassa – կանխիկ, spesso – հաճախ]
s + c = (շ) — [pesce – ձուկ, uscita – ելք]
z — բառասկզբում կարդացվում է (ձ) — [zero – զրո, zona – գոտի]
z — կարդացվում է (ց) -ia, -ie, -io առաջ — [grazie – շնորհակալություն]
z — կարդացվում է (ձ) –izzare սուֆիկսի դեպքում — [ipotizzare – ենթադրել]
z — կարդացվում է (ց) -anza, -enza, -ezza, -zione սուֆիկսների դեպքում — [lezione – դաս, zitto – լուռ]
q — կարդացվում է (կ), այն միշտ հանդիպում է բառասկզբում` “u” տառի կապակցությամ — [qui – այստեղ, questo – այս]
cq — կարդացվում է (կկ) – միշտ միասին են գրվում
h — տառը բառամիջում չի կարդացվում, օգտագործում ենք c, g տառերի արտասանությունը փոխելու համար և գործածում ենք avere բայի (ho, ha…)ու ձայնարկությունների մեջ (oh, ah… )
Լիլիթ Սարիբեկյան 